Выкананне Канстытуцыі і законаў краіны з'яўляецца асновай адзінства грамадства - пасланне КС

11 сакавіка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Выкананне Канстытуцыі і законаў сваёй краіны з'яўляецца асновай адзінства і кансалідацыі грамадства. Аб гэтым гаворыцца ў заключнай частцы паслання Канстытуцыйнага суда Прэзідэнту і палатам Нацыянальнага сходу "Аб стане канстытуцыйнай законнасці ў Рэспубліцы Беларусь у 2020 годзе", якую агучыў сёння старшыня суда Пётр Міклашэвіч, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Пётр Міклашэвіч праінфармаваў, што Канстытуцыйны суд за 2020 год праверыў 44 законы, прынятыя Нацыянальным сходам, да іх падпісання Прэзідэнтам, і ў цэлым прызнаў іх усе адпаведнымі Канстытуцыі. Разам з тым у некаторых законах былі выяўлены дэфекты прававога рэгулявання, абумоўленыя наяўнасцю прабелаў, прававой нявызначанасці, у сувязі з чым заканадаўцу рэкамендавана ўстараніць іх пры далейшым удасканаленні заканадаўчага рэгулявання грамадскіх адносін. "Таксама ў рашэннях Канстытуцыйны суд указваў правапрымяняльнікам, каб не скажаўся канстытуцыйна-прававы сэнс норм законаў і каб гэта не прыводзіла да ўшчамлення законных правоў і свабод грамадзян", - адзначыў старшыня КС.

"Канстытуцыйны суд лічыць, што заканадаўцу неабходна ў прымаемых законах адэкватна адлюстроўваць бягучыя грамадскія адносіны, абапірацца на падтрымку шырокіх слаёў насельніцтва пры ўстанаўленні змянення прававога рэгулявання ў важных сферах жыццядзейнасці грамадства і дзяржавы. У гэтых мэтах мэтазгодна ў практыцы заканатворчай дзейнасці сістэмна выкарыстоўваць інстытуты прагназавання, грамадскага абмеркавання і грамадскіх экспертыз, агульнанацыянальных і рэгіянальных дыялогаў па праектах нарматыўных прававых актаў", - гаворыцца ў пасланні КС.

Асаблівая ўвага ў дакуменце ўдзелена тэматыцы прававога рэгулявання ў сувязі з развіццём інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій, лічбавізацыяй грамадскіх адносін. Фарміраванне новых палітычнай, сацыяльнай, эканамічнай і прававой рэальнасці абумоўлівае абнаўленне і трансфармацыю права, перакананы ў КС. "Гэта патрабуе дактрынальнага асэнсавання і эфектыўнага заканадаўчага рэгулявання. У новых умовах сістэма права павінна гарантаваць бяспеку рэалізацыі правоў і свабод чалавека, стабільнасць і дынамізм у канстытуцыйным развіцці, захаванне і ўмацаванне нацыянальных фундаментальных каштоўнасцей беларускага грамадства і дзяржавы", - падкрэсліў Пётр Міклашэвіч, зачытваючы пасланне.

Прыярытэтным напрамкам ён назваў комплекснае і сістэмнае прававое забеспячэнне лічбавай эканомікі для стварэння максімальна спрыяльных умоў і стымулявання дзелавой актыўнасці. "Канстытуцыйны суд адзначае, што для лічбавай эканомікі патрабуюцца развіццё нарматыўнай прававой базы, стварэнне прававых рэгулятараў новага пакалення, якія забяспечваюць лічбавую трансфармацыю эканамічных працэсаў. У гэтых мэтах неабходна ўдасканаленне заканадаўчага рэгулявання, лічбавых праваадносін, інстытутаў права ўласнасці, карпаратыўнага права, аграрнага права, камерцыйнага права, замацаванне лічбавых правоў і раскрыццё іх зместу ў Грамадзянскім кодэксе", - адзначыў старшыня КС.

У сувязі з узнікненнем новых форм занятасці, развіцця разнастайных паслуг КС лічыць, што заканадаўцам "неабходна выпрацоўваць прававыя механізмы, якія забяспечваюць сучасныя стандарты сацыяльнай абароны i сацыяльнага страхавання" для работнікаў усіх форм занятасці.

Канстытуцыйны суд таксама звярнуў увагу парламента на неабходнасць своечасовага заканадаўчага рэгулявання новых грамадскіх адносін, што ўзнікаюць у сувязі з лічбавізацыяй, і новых механізмаў рэалізацыі правоў і свабод, якія валодаюць віртуальным выражэннем. "Мадэрнізацыя канстытуцыйна-прававога статусу асобы патрабуе развіцця прававога рэгулявання з улікам таго, што агульнаправавы прынцып свабоды асобы цяпер уключае добраахвотную інфармаваную згоду чалавека на ўзаемадзеянне з інфармацыйна-інтэлектуальнымі сістэмамі і абавязак дзяржавы забяспечыць бяспеку такога ўзаемадзеяння", - гаворыцца ў пасланні КС.

Закранаецца ў дакуменце і неабходнасць пошуку балансу публічных і прыватных інтарэсаў, дзеянняў улады і свабоды асобы на розных узроўнях іх праяўлення. Для гэтага, на думку КС, патрэбна своечасовае заканадаўчае рэгуляванне новых форм і спосабаў грамадзянскага ўдзелу ў кіраванні справамі грамадства і дзяржавы.

У пасланні асабліва падкрэсліваецца роля Канстытуцыі як прававога фундаменту дэмакратычнага ўладкавання грамадства і дзяржавы. "Эвалюцыйнае канстытуцыйнае развіццё на аснове фундаментальных канстытуцыйных ідэалаў і каштоўнасцей забяспечвае пераадоленне новых пагроз, вяршэнства права і канстытуцыйнага правапарадку. Канстытуцыйны суд лічыць, што ў грамадскай свядомасці неабходна ўмацоўваць разуменне таго, што павага, свядомае і добраахвотнае выкананне Канстытуцыі і законаў сваёй краіны з'яўляюцца асновай адзінства і кансалідацыі грамадства, стабільнага і дынамічнага развіцця Беларусі", - агучыў Пётр Міклашэвіч пасланне КС.